Madenci

Madende katliam

Grev ve Katliam

Katliam

 

Ulusallaştırılan Petrol

Devrimden Sonra

Toprak, oy ve eğitim reformu

 

Imilita (Yerli Aymara dilinde “genç kız” anlamına gelir, aynı zamanda devrimi emperyalist, faşist ve oligarşik güçlere karşı koruyan yerli halk milislerine ve Bolivya’da madencilerin ve yerlilerin mücadele anıtı Imilita dağına göndermede bulunur)

 

Bolivya Devrimi

Bolivya’nın Standart Oil ve Shell’in paylaşım için kışkırttığı Paraguay savaşında yenilmesi ve ardından gelen büyük buhran, ulusal devrime yol açtı. 1952’de ünlü Patosi kalay madenlerinde 30’lu yaşlara gelmeden ölen ya da sakat kalan yerli maden işçilerin grevi ve iki yabancı mühendisi rehin alması, faşist ordunun madenci katliamı üzerine ülke çapında maden, petrol işçilerinin, köylülerin, yerli halkların ayaklanmasına yol açtı. Sert bir iç savaş ve gelgitlerden sonra orta burjuvazinin belli kesimleri ile halkın temsilcilerinin çelişkili bir ittifakından oluşan Ulusalcı Devrimci Hareket iktidarı aldı. Sürgündeki bir liberal devlet başkanı, sosyalist eğilimli İşçi Eylemi grubunun ve Maden İşçileri Sendikası Federasyonunun lideri başkan yardımcısı oldu. Çelişkili ulusalcı hükümet bir yandan komünistleri tutuklar, işçi, yerli, kadın, halk temsilcilerini iktidardan uzaklaştırmaya  çalışır ve çalışma kampına gönderirken, maden işçilerinin, yoksul köylülerin ve yerli halkların devam eden grev, isyan ve ayaklanmaları (1952-56), ulusalcı hükümeti, petrol ve madenlerin ulusallaştırılmasına, yoksul köylülere toprak dağıtımına, oy ve eğitim hakkının işçilere, köylülere, kadınlara ve yerlilere genişletilmesine, iki de bir darbe yapmaya kalkışan ordunun daraltılıp 300 subayın görevinden alınmasına ve askeri bütçenin kısılıp yerine işçi ve köylülerden oluşan milisin geçirilmesine zorladı. Böylece Latin Amerika’nın 3 büyük devriminden (Meksika, Bolivya, Küba) biri olan Bolivya devrimi, burjuva devrimler tarihinde nadir görünen bir şeye imza atarak, burjuva devrime, burjuva ulusalcı devrim ile demokratik halk devrimi arası bir karakter de kazandırdı. ABD emperyalizminin tezgahladığı karşı devrimci darbe çok gecikmedi, 1967’de bir besleme general darbe yaptı, ancak maden işçileri ve köylüler yeniden ayaklanıp darbeyi gerilettiler. Che Guevera, darbeye karşı halk isyanı ve gerilla mücadelesinde savaşmak için geldiği Bolivya’da katledildi. Bolivya devrimi, yine ABD’nin, ilkinin halk direnişini bastıramadığı yerde, 1971’te ikinci bir askeri faşist darbeyle, binlerce komünist, devrimci, halk temsilcisi ve milisin tutuklanması ve katledilmesi ile son buldu.

Miguel Alandia Pantoja, (Bolivya 1914-1975)

Bolivya Devriminin ressamı  olarak bilinir. Meksika Devriminin 3 büyük duvar ressamı olan Diego Rivera, Siquerios ve Orozco’nun duvar resimlerinden etkilenmiş, ama babasının maden işçiliği yaptığı ve çocukluğunun geçtiği Patosi maden dağlarında maden işçilerinin, yerlilerin, kadınların, halk milislerin büyük acıları, mücadeleleri, ayaklanmalarıyla, ve demokratik halk devrimi ve sosyalizm bakış açısıyla duvar resmini yeniden yoğurarak, duvar resmi sanatına yeni bir ufuk kazandırmıştır. Imılita, Grev ve Katliam gibi duvar resimleri, dünya devrimci sanatının başyapıtları arasındadır.