Romanya’da 1907 yoksul köylülüğün devrimci ayaklanması resimler dizinsinden
Yoksul köylü ayaklanması resimlerinden, 1907
Yoksul köylü ayaklanması resimlerinden, 1907
Yoksul köylü ayaklanması resimleri dizisinden, 1907
Yoksul köylü ayaklanması resimleri dizisinden, 1907
Grev, 1910’lar
Grevci, 1914
Octav Băncilă (Romanya, 1877-1944)
Ne yazık ki resimlerinin önemli bölümü kullandığı teknik malzemeler ve iyi korunamaması nedeniyle günümüze kadar kalamamış ya da ağır tahribat yaşamıştır.
Rusya’daki 1905 devriminin etkisiyle halkçı-sol eğilimi güçlendi ve Romanya solunun öne çıkarak etki gücü artan bir aydın ve sanatçısı haline geldi. Romanya’da 1907 yoksul köylü devrimi sürecinde ve sonrasında tüm ülkeyi dolaşarak, devrimin ekonomik, toplumsal, siyasal, psikolojik dinamik ve süreçlerini gösteren 12 resim yaptı. Romanya’da 1907 devrimi, Rusya’da 1905 devrimiyle başlayıp İran, Çin, Türkiye, Meksika ve bir dizi başka ülkedeki zincirleme burjuva (ya da bazıları halkçı-demokratik) devrimlerin bir bileşeniydi. Bu 12 resminin hepsi günümüze kalamamışsa da, kalanlar, bir yoksul köylü/halk devriminin tarihsel arka planını, dinamiklerini, sınıf çatışmasının boyutlarını bu devrimin öznesi olan kitlelerin içinden devrimci somut durumun somut sanatsal anlamlandırma bütünlüğü açısından, devrimci sanat tarihinde çok önemli bir yere sahiptir. Bu resimler sefaletin ve ezilmenin, katliam ve dehşetin boyutları kadar zaptedilemez öfkeyi, gözünü karartmayı, devrimci isyan ve ayaklanmayı da şiddet ve derinliğiyle yeniden üretir. Bunun için, yalnızca göğe karşı kaldırdığı iki yumruğuyla değil saçlarından delik deşik eteğiyle de tepeden tırnağa isyan anıtı haline gelmiş yoksul genç köylü kadın resmini, katliamlar karşısındaki dehşet ve öfkeyi sergileyen resimleri, tüm köylüsünün biçildiği koşullarda yaylım ateş açan askerlerin üzerine silahsız ama korkunç bir sınıf kiniyle koşan yoksul genç köylü erkek resmini, ve yoksul bir köylü kadının yoksul kulübesinin önünde kızıl bayrak açtığı resmi, bütünlükleri içinde incelemek gerekir. Bu 5 resim, bir dizi teknik-estetik naifliklerine karşın, toplumsal-devrimci gerçekçi sanatın ötesinde, devrimin sanatının az sayıdaki güçlü örneklerinden biridir.
2010’lu yıllarda Romanya’da henüz azınlık olan işçi sınıfının da hareketlenmeye başlamasıyla, işçi sınıfına ve sosyalist fikirlere yönelimi güçlendi. Bu dönemde sosyalist bir işçi partisinin kurucu ve önderlerinden oldu, anca bu parti pek uzun ömürlü olamayıp demokratik köylü partisi içinde eridi. Ancak… bu dönemde (yine küçük bir kısmı günümüze kalabilen) çok sayıda çalışan işçi, grev ve grevci işçi resmi yaptı. Yaşamının son dönemlerinde, Romanya’da yeni kurulan Komünist Partisi’ne doğrudan üye olmamasına karşın, sempatizanı oldu, ancak bunu sanatına yansıtmaya sağlığı, yaşı ve ömrü yetmedi.
Kaynak:
https://ro.wikipedia.org/wiki/Octav_B%C4%83ncil%C4%83
https://www.rrha.istoria-artei.ro/resources/2017-2018/Art%2003-Teac%C4%83.pdf