Güney Kore Samsung Electronics işçilerinin 3 günlük grevinin başlangıcı, 8 Haziran 2024
Güney Kore Samsung fabrikalarında, son 10 yılda 118 fabrika işçisi kanserden ve diğer işyeri hastalıklarından öldü. Samsung’daki meslek hastalıkları kurbanı işçilerinin dünya çapında yankı yaratan kampanyasından, 2018.
Hwang Yu-Mi, Samsung işçisi. 23 yaşında lösemiden yaşamını yitirdi. Hastalığının ve ölümünün Samsung’taki meslek hastalığından olduğu tanımlanan ve belgelenen ilk işçiydi.
Güney Kore Samsung Electronics fabrikalarının hafıza çipi üretim bölümündeki işçiler, 8 Haziran’da 3 günlük greve başladı.
Habere devam etmeden önce, fotoğraflar üzerine iki not. İlk 3 fotoğraf, Güney Kore ve dünyanın en yüksek teknolojili (bellek çipi) fabrikalarından biri olan Samsung Electronics işçilerinin grevinden. Dünya çapındaki işçi eylemlerini hem haber-analiz yazılarından hem de fotoğraf ve videolardan takip eden bir göz, G. Kore işçilerinin eylemlerinin pek çok ülkedekinden farklılaşan bir karakteristiğini hemen farkeder: Bu, G. Kore işçilerinin yüksek eylem disiplini ve militanlık sembolleridir. Tek renkli işçi üniformaları, çok disiplinli kortejler, havaya kalkmış yumruklar, kırmızı alın bantları, tek bir ağızdan yüksek volumle söylenen işçi marşları ve sloganları. G. Kore işçi sınıfı, Batı ülkelerinde 20. yüzyılın ilk yarısında, bağımlı ülkelerde ise 70’li yıllarda kalmış gibi görünen bu özellikleri, günümüzde büyük bir disiplin ve özenle koruyan ve sürdüren nadir işçi sınıflarından biridir. Bu özellikleri bir yanıyla militan işçi eylemi dalgalarını neoliberalizmin 90’lı yılları ve sonrasında sürdürebilmiş olmaktan ileri gelen tarihsel mücadele devamlılığından, bir yanıyla da G. Kore’deki büyük sermaye fabrikalarındaki adeta yarı-askeri emek kontrol ve çalışma disiplini sisteminden kaynaklanır.
Son iki fotoğraf, en az diğerleri kadar önemli. G. Kore Samsung fabrikasında ölümcül çalışma koşulları nedeniyle meslek hastalıklarından yaşamı kaybettiği belirlenen 118 işçinin ve ağır meslek hastalığı yaşayan işçi ve ailelerinin, Samsung’a karşı yürüttükleri ve dünya çapında yankı yaratan kampanyadan.
G. Kore Samsung Electronics’te 30 bin işçi çalışıyor. Samsung’un kapsam dışı kıldığı bir o kadar taşeron-tedarik işçisi ile bu sayı en az iki katıdır. Ve bu rakam G. Kore Samsung şirketlerinde çalışan işçilerin yalnızca 5’te biridir. Dünya çapındaki Samsung ve tedarik işçilerinin sayısı ise yarım milyon kişiyi geçer. Samsung’un cirosu, G. Kore GSMH’sinin yüzde 22’sini oluşturur. Tekelci sermaye yoğunlaşması ve merkezileşmesinin bu düzeyinin, dünya çapında başka bir örneği yoktur. G. Kore’yi kukla devlet başkanları, başbakanlar, parlamentolar değil, Samsung yönetir denilir. Nitekim “Güney Kore mucizesi”nin arka planında Samsung gibi sermaye gruplarının dev küresel tekellere dönüşmesinin başlıca dinamiklerinden biri 1980’lere kadar süren askeri faşist diktatörlüktü. G. Kore işçi sınıfı militan eylem dalgaları ile askeri-faşist diktatörlüğü defetmeyi başardı ama, Samsung’ta sendikalaşmayı başaramadı. G. Kore’de bir önceki devlet başkanının Samsung’tan aldığı on milyonlarca dolarlık “bağış”ların açığa çıkması, yine G. Kore’yi sarstı, büyük çaplı ve uzun soluklu eylem dalgaları, devlet başkanının istifasını ve tutuklanmasını sağladı, ama yine Samsung’a dokunulmadı.
İlk kez 5 yıl önce, küçük ama mücadeleci bir sendika, Samsung Electronics’te örgütlenmeyi başardı. Bu örgütlenme şimdilik 30 bin işçinin 4’te birini kapsıyor ama, Samsung’un devlet ve kontrgerilla ile iç içe geçmiş sendika düşmanlığı politikasının izlediği, sendikacıları kaçırıp öldüresiye dövme, sendikalı işçileri fizik şiddet uygulayarak sorgulama gibi yöntemler karşısında, yine de büyük bir başarı. Samsung işçileri, kendilerine işkence yapan bir insan kaynakları müdürüne belgeleriyle dava açarak, kısa bir süreliğine tutuklatmayı bile başardılar. Bu ilk grev deneyimine sendikalı işçilerin tamamına yakını katıldı, ama sendika bunun henüz “sembolik bir grev” olduğunu, ücret artışı, ek prim ve yılda +1 gün izin talepleri kabul edilmezse, çok daha yığınsal, radikal ve uzun soluklu grevler yapacaklarını söylüyor. Samsung ise, çip bölümünün tamamen otomatikleştirilmiş, buradaki işçilerin yalnızca otomik üretim hatlarında gözetimci olarak çalışanlar olduğunu, grevin üretimi etkilemediğini iddia ediyor.
Bunun ne kadar doğru olduğunu bilemeyiz, ama Samsung çip fabrikası işçilerinin bu “sembolik grevi” şimdiden yalnızca Samsung’u değil dünya çapındaki kapitalist teknoloji devlerini, çip, yapay zeka ve daha ileri teknolojiler rekabetinin giderek kızıştığı, karların çalkalandığı, hepsinin işçilerinin burnundan soluğu bir süreçte ürpertmeye yetti.
Samsung Electronics’in grev yapılan fabrikasında, RAM, NAND flaş çipleri, USB’ler, NFC çiplerinin yanısıra Exynos işlemcileri, modemler, batarya pilleri ve enerji/ekran kontrolcüleri üretiliyor. Samsung akıllı cep telefonlarında dünya liderliğini kaybetmiş olsa da, bellek çiplerinde liderliğini sürdürüyor ve Yapay Zeka’nın talebi artırması ve fiyatları yükseltmesiyle karlarını artırıyor ama, rakibi yine bir G. Kore şirketi olan SK’nın bellek çiplerinde daha yüksek teknolojili geniş bantlı bellek çiplerini üretmesi karşısında geç kalarak, bu sektördeki liderliğini de kaybetme tehlikesi karşısında. Şimdi SK’ya biri Vietnam’da diğeri ABD Texas’ta iki dev çip fabrikası yatırımıyla cevap vermeye çalışıyor, ve tabii ki bu dev çaplı yeni karlılık yatırımlarını da Samsung işçilerinin ücretlerinden, çalışma koşullarından, bedenlerinden, ömürlerinden gasp ediyor. Dünya çapında kapitalist dev güçler arasında giderek yoğunlaşan daha yüksek göreli artı-değer, kar ve pazar payı-kontrolü rekabeti kızışa ve işçilerin kemik anaforları üzerinden süredursun, teknolojinin de kalbinde yeralan ve yaratan asıl dev güç, proletaryanın kıpırdanmaya başlaması bile, o teknolojinin de tarihin de asıl öznesinin kim olduğunu hatırlatmaya yetiyor.
Kaynaklar:
Samsung fabrikalarında ölümcül meslek hastalıkları ve buna karşı mücadele için:
https://www.hazards.org/workingworld/samsungblues.htm
Samsung’ta sendikalaşma mücadelesi için:
https://www.counterview.net/2024/07/samsung-workers-unionization-challenges.html
Samsung’ta grev için:
https://www.nytimes.com/2024/06/06/business/samsung-first-strike-chips.html