İşçi Sınıfı Sanatı

Georgi Stoilov, Buzluca Anıtı

 

 

Bulgaristan’da  Buzludža (Buzluca) Anıtı, Bulgaristan Komünist Partisi’nin öncülü olarak kabul edilen Blagoev önderliğindeki Bulgaristan Sosyal Demokrat Partisi’nin (silahlı yeraltı örgütü) 1891’deki kuruluşu anısına BKP tarafından 1974-81 döneminde yaptırıldı. Bulgaristan’da başta mimarlar birliğinin kurucusu Georgi Stoilov olmak üzere, önde gelen mimar, mühendis, heykeltraş ve mozaik sanatçıları ve 6 bin işçinin kolektif emeğiyle yapılan anıt, 1981’de Jivkov tarafından açıldı.

Anıt o dönemin futurist mimari özelliklerini taşır. Uzaktan bakılınca ıssız bir tepenin üzerine inmiş bir uzay gemisini çağrıştırır. Buzluca anıt-yapısının çevresinde ve içinde toplam bin metrekarelik mozaikler, Bulgaristan’daki çok sayıda nehrin doğal taşlarından toplanıp işlenmesiyle yapılmıştır. Mozaik panelleri, Blagoev ve BSDP’nin kuruluşu ve mücadeleleri, BKP’nin kuruluşu ve mücadeleleri, BKP gerillaları ve Bulgar halkının faşist işgale karşı direnişleri, Bulgar devrimi, Sosyalist toplumda kadının konumu, Sosyalist sanayide kolektif işçiler, tarımın reorganizasyonu, Marx, Engels, Dmitrov, Blagoev ve Jivkov’un portreleri gibi temel temaları kapsar. Anıt yapı BKP rejiminin dağılmasından sonra terkedilmiş ve bakımsızlık nedeniyle büyük bir tahribat yaşamıştır. Ancak Bulgar halkının terkedilen yapıdaki Jivkov portresini kazırken, Marx, Engels, Dimitrov ve Blagoev portrelerine dokunmayıp korumaya çalıştığı görülmektedir.

Futurist mimarisi, heykelleri ve dairevi iç salonunda sayısız mozaik paneli ile dönemin en ilginç tarihsel yapıtlarından biri olan Buzluca anıtında tahribat, Bulgar mimar ve sanatçıların tepkisine neden oldu. Mimar ve sanatçıların başlattığı kampanyalarla, Buzluca anıtında sanat festivalleri düzenlerek, kitle eylemleri yapılarak anıt-yapıtın korumaya alınması, restore edilmesi istendi. Buzluca anıtının restorasyonunun 2020’de başlamasıyla yapıt, yılda uluslararası 100 bin turist çekmeye başladı.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *