Walter Solón Romero Gonzáles, Bolivya’nın toplumsal gerçekçi sanatının sembol isimlerinden biridir. 1923 yılında Potosí’nin Uyuni kentinde doğmuş, La Paz ve Sucre’deki Sanat Okulları ile Sucre’deki Ulusal Öğretmenler Okulu’nda eğitim almıştır. Sanatı, politik bir bağlılıkla birleşerek, halkın mücadelelerini ve acılarını yansıtan bir silah haline gelmiştir.
1944 yılında, Sucre’deki Amatörler Salonu’nda düzenlenen ilk sergisinden itibaren, eserlerinde halkın taleplerini ve çektiği acıları dile getiren toplumsal bir sanat anlayışı geliştirmiştir. Sanatçı, değişim mücadelesi veren Bolivyalı entelektüel ve sanatçıların oluşturduğu Anteo Grubu’nun kurucularından biri olmuştur. Solón, Bolivya tarihini ve halkın özgürlük arayışını anlatan birçok duvar resmi ve freskin yaratıcısıdır.
Öne Çıkan Eserleri
Walter Solón’un en bilinen eserleri arasında şunlar yer alır:
- “Jaime Zudañes ve Mayıs Devrimi” (1950), Sucre’deki San Francisco Javier Üniversitesi’nde.
- “Geleceğin Öğretmenlerine Mesaj” ve “Özgür Vatan Mesajı” (1950).
- “Bolivya Petrol Tarihi” (1959).
- “Ulusal Devrim” (1964).
- “Bir Halkın Portresi” (1985–1989), La Paz’daki Mayor de San Andrés Üniversitesi’nin (UMSA) Onur Salonu’nda.
- “İncir Ağacındaki İsa” (1994–1995).
Don Kişot: Direnişin Sembolü
Sanatçının eserlerinde Don Kişot, baskıya ve diktatörlüğe karşı mücadelenin sembolü olarak öne çıkar. Bu figür, farklı serilerde değişik temalarla işlenmiştir:
- “Don Kişot ve Köpekler”: Hugo Banzer diktatörlüğü sırasında, kaybolan büyük oğlu José Carlos Trujillo’ya bir ağıt olarak tasarlanmıştır.
- “Don Kişot Madenlerde”: 1976’daki askeri müdahaleye tepki olarak yapılmıştır.
- “Sürgündeki Don Kişot”: 1980’lerdeki diktatörlük döneminde tutuklanıp sürgüne gönderilmesinin ardından yaratılmıştır.
- “Don Kişot ve Melekler”: Demokrasi döneminde, siyasetteki yozlaşmayı eleştiren bir seri.
Toplumsal Sorumluluk ve Mirası
Bolivya’da biçimsel ve geri bir burjuva demokrasisine geçilmiş görünmesinden sonra da, Solón derin toplumsal eşitsizlik ve adaletsizliklere odaklanmaya devam etti. “Bir Halkın Portresi” gibi eserlerinde, demokrasinin sınıfsal, siyasal karakterini, baskılar, yoksulluk, işsizlik gibi yapısal sorunları ele aldı. 1986–1999 yılları arasında, duvar resimleri, el yapımı kâğıtlar, panolar ve çizimler gibi çeşitli teknikler kullanarak toplumsal eşitsizliğe ve adaletsizliği sorgulamaya etmeye devam etti.
Sanatçı, 1994 yılında Solón Vakfı’nı kurarak evini ve atölyesini bu büyük amaca adadı. Vakıf, onun mirasını korurken sanatı mücadeleci bir toplumsal dönüşüm için bir güç olarak kullanmayı sürdürmektedir.
Ödüller ve Tanınma
Walter Solón Romero, 1967 yılında Bolivya Ulusal Sanat Büyük Ödülü’ne layık görüldü ve 1998’de Mayor de San Andrés Üniversitesi tarafından fahri doktora unvanı aldı. Ancak en önemlisi, o dönemki sınıfsal-toplumsal hareketlerin, bağımsızlık, devrimci demokrasi, insanca yaşam ve eşitlik mücadelesi veren işçi ve emekçilerin sevgisini ve takdirini kazanmış bir sanatçı olarak hatırlanmasıdır.
Sanatçı, 27 Temmuz 1999’da Lima’da hayatını kaybetti. Külleri, bugün kendi adını taşıyan Solón Vakfı’nda bulunmaktadır.